Çlirimi: “E gjithë Europa vodhi diçka nga Greqia”

Shkrimtarja italiane Andrea Marcologo, në artikullin e saj në Liberation, ka mbajtur një qëndrim të qartë ndaj Greqisë, duke folur për kthimin e tre fragmenteve mermeri nga tempulli i Partenonit nga Vatikani.

Në artikullin e saj të botuar me rastin e Festivalit të Librit në Paris në gazetën franceze Liberation, ajo shkruan:

Parisi, Kopenhageni, Würzburgu, Karlsruhe dhe veçanërisht Londra janë qytetet ku edhe sot njerëzit psherëtin mbi copëzat e Partenonit të vjedhura nga Greqia.

Shkrimtari i referohet një të fundit Vendimi i Vatikanit për t’i kthyer Greqisë tre fragmente mermeri, si dhe kërkesën e Greqisë për kthimin e skulpturave të mermerit të Partenonit. Markologo kujton poemën “profetike” të Lord Bajronit “Mallkimi i Athinës” dhe vëren se disa vende më në fund vendosën të reagojnë.

Për shembull, Italia, e cila i ktheu një pjesë të zooforit lindor Muzeut të Akropolit, i cili u mbajt në Muzeun Arkeologjik të Palermos deri në vitin 2022, ku në rrethana të paqarta përfundoi në fillim të shekullit të 19-të. Ajo thekson se aty ku politika nuk ka – ose nuk dëshiron të ketë – mjete ligjore (sepse veprat e artit të shtetit janë të patjetërsueshme dhe në asnjë mënyrë të transferueshme), ekziston feja:

Papa Françesku ka thënë se dëshiron të korrigjojë një padrejtësi që ka mbi 200 vjet, një qëndrim që është mirëpritur nga Lina Mendoni, Ministrja Greke e Kulturës.

Imzot Papamikrulis, që përfaqëson Kryedioqezën e Athinës, tha se gjesti shëron pjesërisht disa plagë të së kaluarës:

“Kur të krishterët punojnë së bashku, ata mund të sjellin rezultate dhe së bashku të dalin me zgjidhje praktike për problemet afatgjata dhe të pazgjidhura historikisht.”

Autori i artikullit thekson shkruan CNN Greece se kthimi i tre fragmenteve në Greqi është bërë në kuadër të një donacioni nga Kisha Katolike për Kishën Ortodokse dhe jo si kthim nga shteti në shtet. Papa ia ofroi skulpturat Kryepeshkopit Hieronymus II, i cili nga ana e tij vendosi t’i dhuronte ato në Muzeun e Akropolit, vëren ajo.

Marcologo përmend gjithashtu se metopa dhe një fragment i frizës së Partenonit janë ende të ekspozuara në Luvër, të sjellë në Francë nga konti Choiseul-Gouffier, ambasadori i Portës së Madhe Osmane gjatë Perandorisë Napoleonike. Më pas ajo i referohet historisë së Lord Elgin dhe mënyrës sesi ai hoqi mermerin, duke theksuar se në pesëmbëdhjetë vjet Partenoni, i cili ka një histori 2500-vjeçare, ka vuajtur dhe është shkatërruar si kurrë më parë.

Duke e quajtur të tmerrshme të presësh dhe aq më keq të mos presësh, ajo thekson se grekët vazhdojnë të shpresojnë për restaurimin e mermerëve. Dhe shton:

“Pyes veten nëse ky nuk është një mallkim gjeografik, fati, i gjithë Jugu duhet të poshtërohet nga një verior, kushdo qoftë ai. Arsyet pse ata kundërshtojnë kthimin e mermerit në Greqi në dy shekujt e fundit janë saktësisht të njëjta me ato që janë prezente sot në debatin për restaurimin e veprave të artit afrikan. Ne u kemi bërë një shërbim, grekët duhet të na falënderojnë – ky ka qenë prej kohësh qëndrimi i Anglisë dhe i Perëndimit në lidhje me qortimet e tyre, shoqëruar me habi për këtë mungesë mirënjohjeje. Edhe sot Anglia refuzon të marrë në konsideratë kthimin e antikiteteve të saj në Greqi”.

Andrea Marcologo përfundon:

“Në fund të fundit, e gjithë Evropa, të gjithë ne vodhëm diçka nga Greqia: nëse ishin idetë e saj, nga të cilat ne farkëtuam rrënjët tona perëndimore, apo mermeret e Partenonit, nuk ka rëndësi. Një ditë do të duhet të mësojmë të paguajmë borxhin tonë ndaj Athinës”.

Source link