Ekonomisti: Katër gola për Gazën. Vendimet që do të përcaktojnë rezultatin përfundimtar

Ushtria izraelite ka katër qëllime të ndërlidhura në Gaza. IDF ka nisur tashmë atë që kryeministri izraelit Benamin Netanyahu më 28 tetor e quajti “faza e dytë” e luftës – një pushtim tokësor i Gazës. Ai paralajmëroi se kjo fazë do të jetë “e vështirë dhe e gjatë” dhe, sipas revistës Economist, ka të drejtë.

Udhëheqja e Izraelit, politike dhe ushtarake, duhet të përpiqet vazhdimisht dhe të arrijë ekuilibrin e përsosur midis këtyre katër qëllimeve, pasi dështimi në njërin prej tyre mund të çojë në kolapsin e të tjerëve.

Shkatërrimi i Hamasit është një rrugë njëkahëshe

Qëllimi i parë, ushtarak, është shkatërrimi i Hamasit. Gjatë tre javëve të fundit, lufta është fokusuar në eliminimin e infrastrukturës ushtarake të grupit, duke vrarë lidershipin e tij dhe duke vrarë sa më shumë luftëtarë të tij. Një sulm masiv i një organizate palestineze në territorin izraelit dhe vrasja e qindra civilëve është e papranueshme për lidershipin politik dhe ushtarak, i cili nuk mund të vazhdojë të mbajë një qëndrim pritës ndaj Hamasit, i cili është mbajtur në një nivel të tolerueshëm. duke marrë shpërblime financiare dhe me kërcënimin e një sulmi izraelit të varur mbi kokë.

Pyetja pas 7 tetorit është e natyrës praktike. Për sa kohë që Hamasi është në pushtet, izraelitët nuk do të ndihen të sigurt. Shumë nga mijëra që u evakuuan nga jugu i vendit nuk do të kthehen në shtëpitë e tyre. Një arsye tjetër është taktike. Hamasi poshtëroi inteligjencën izraelite dhe ushtrinë izraelite. Për të zvogëluar gjasat e një të tillë sulmet nga organizata të tjera, vendi duhet të rivendosë potencialin e tij parandalues. Arsyeja e fundit është strategjike. Për sa kohë që Hamasi është në krye të Gazës, nuk mund të flitet për ndonjë proces paqeje. Konflikti mes Izraelit dhe palestinezëve do të vazhdojë kryesisht në dëm të banorëve të Gazës, të cilët nga njëra anë do të jenë objekt i bombardimeve dhe nga ana tjetër do të jetojnë nën diktaturën e Hamasit.

Faktori kritik i “pengëve”

Qëllimi i dytë i Izraelit është të lirojë më shumë se 220 persona që janë marrë përsëri në Gaza si pengje. Ky qëllim ka të ngjarë të pengojë përparimin e luftimeve. Hamasi duket se po përdor premtimin për lirimin e pengjeve për të vonuar një zgjerim të ofensivës tokësore izraelite. Ai ka të ngjarë të përpiqet të ndikojë në taktikat izraelite tani që trupat janë brenda Gazës, me shpresën se forcat pushtuese do të frenohen.

Qeveria në Jerusalem nuk ka diskrecion për çështjen e pengjeve. Rëndësia e tyre në politikën izraelite është e rëndësishme sepse miqtë dhe familjet e tyre kanë frikë se pa presion publik, udhëheqësit izraelitë nuk do të arrijnë një shkëmbim të plotë dhe mund të ketë viktima. Më 28 tetor, mëngjesin pas inkursionit më të madh në Gaza deri më sot, familjet protestuan kundër rrezikut të pengjeve që luftonin për mbijetesën e tyre.

Humbjet mes ushtarëve dhe civilëve janë kritike

Detyra e tretë është të minimizohen humbjet – si ushtarët izraelitë ashtu edhe civilët palestinezë. Nëse shumë ushtarë izraelitë vdesin, kjo mund të rrezikojë të gjithë operacionin izraelit. Ndërsa numri i viktimave civile rritet, presioni ndërkombëtar do të rritet si për pauza humanitare ashtu edhe për një armëpushim të plotë. Në të kaluarën, faktorë të tillë e kanë detyruar Izraelin të veprojë fort dhe shpejt, duke e ditur se koha për të luftuar është e kufizuar. Sot, megjithatë, qëllimi është shkatërrimi i rrjetit të tuneleve të Hamasit, i cili do të marrë shumë muaj.

Megjithatë, koha tashmë po kalon mjaft shpejt. Popullsia civile e Gazës, nga njëra anë, vritet nga bombardimet izraelite, dhe nga ana tjetër, ata që mbijetojnë janë bllokuar në taktika të bllokadës që i privojnë nga furnizimet me energji. Izraeli po përpiqet të forcojë pozicionin e tij në negociatat për lirimin e pengjeve duke parandaluar rrjedhjen e karburantit në brez, pasi beson se gjeneratorët në spitale ofrojnë energjinë elektrike të nevojshme për të ventiluar dhe ndriçuar labirintin e tuneleve në të cilat fshihen militantët e Hamasit. Në këtë mënyrë ai inkurajon lëvizjen masive të civilëve në jug të sektorit, ku granatimet janë më pak intensive. Siç mund të kuptohet lehtë, kushtet e tmerrshme që krijon e gjithë kjo brenda sektorit paraqesin një kërcënim serioz për jetën e civilëve.

Zyrtarët izraelitë pranojnë se ofensiva tokësore, të cilën ata e përshkruajnë si një “manovër”, duhet të funksionojë brenda kufijve të ligjit ndërkombëtar dhe se ai ligj u kërkon atyre të lehtësojnë aksesin e civilëve në furnizimet bazë. Prandaj, që lufta të vazhdojë, Izraeli duhet të gjejë mënyra për të ndihmuar, edhe nëse kjo e bën më të vështirë eliminimin e Hamasit dhe lirimin e pengjeve.

Themelet për stabilitet të qëndrueshëm në Lindjen e Mesme

Qëllimi përfundimtar është të vendoset baza për rifillimin e punës në Lindjen e Mesme drejt paqes përfundimtare, një proces që ka ngecur prej vitesh. Tani ideja e një marrëveshjeje të pasluftës midis Izraelit dhe palestinezëve në Jerusalemin Lindor, Gaza dhe Bregun Perëndimor është “e paimagjinueshme” për shumë nga të dyja palët, por gjeneralët izraelitë besojnë se perspektiva e paqes së vërtetë është e nevojshme për stabilitet të qëndrueshëm në dalin.

Kjo do të kërkojë mbështetjen e disa qeverive arabe, me shumë gjasa të atyre që i janë afruar më shumë Izraelit përmes Marrëveshjes së Abrahamit. Dhe Uashingtoni do të luajë rolin e tij në këtë drejtim duke u bërë presion atyre që të ofrojnë fonde dhe mbështetje diplomatike. Disa madje imagjinojnë se edhe shtetet arabe do të ofrojnë siguri në Gaza pas tërheqjes së Izraelit.

Sipas Economist, në një farë mënyre, disa qeveri arabe janë në anën e Izraelit, megjithëse ata kurrë nuk do ta pranojnë këtë publikisht. Ata e përbuzin Hamasin dhe sponsorin e tij Iranin dhe do të ishin të lumtur ta shihnin të mundur. Por vdekja e civilëve paraqet probleme për marrëdhëniet e tyre. Qeveritë perëndimore janë gjithashtu nervoze. Më shumë se gjysma e pengjeve kanë pasaporta të huaja dhe shqetësohen për radikalizimin e popullatës së tyre myslimane.

The Economist përfundon se operacioni tokësor i Izraelit po përpiqet të arrijë shumë – ndoshta më shumë se sa pritej. Deri më tani, gjeneralët e vendit duken sikur po përpiqen të sheshojnë të gjithë rrathët, duke lëvizur ngadalë dhe duke goditur sa më fort. Sipas mediave britanike, ata kanë forcën për ta bërë këtë, por do ta kenë të vështirë të bëjnë gjithçka që u kërkohet. Dhe ndoshta atyre do t’u kërkohet të zgjedhin atë që duan më shumë.

Source link