Shërbimi grek i Deutsche Welle për problemin e mungesës së ujit në detin Egje

Jo vetëm ishujt grekë të Detit Egje, por edhe vendpushimet turistike në bregdetin turk përballen me manifestime të krizës klimatike – mungesë uji në detin Egje.

Si shkruan DW, Halicarnassus i lashtë (Bodrum) në veçanti ka mbetur pa ujë. Arsyet kryesore janë thatësira dhe faktorët njerëzorë që përkeqësojnë situatën, pasi uji i digave përdoret për ftohjen e tre termocentraleve me qymyr në zonë. Një arsye tjetër është përdorimi i pamatur i burimeve ujore për pishinat.

Deutsche Welle raporton për betejën e pabarabartë në vendpushimin turk të Bodrumit me mungesën e ujit. Shirat e vjeshtës nuk e zgjidhin problemin, ato sjellin vetëm lehtësim të përkohshëm. Liqeni mbresëlënës i krijuar nga njeriu ka humbur prej kohësh madhështinë e tij të mëparshme – ka shumë pak ujë në të dhe ndodhet në mes të një toke të djegur dhe të plasaritur në lindje të perlës së Detit Egje – vendpushimin turk të Bodrumit.

Diga Mumkular dhe një rezervuar tjetër janë mbyllur që nga mesi i tetorit dhe janë kthyer në një simbol të mungesës së ujit në zonë. Në fillim, turistët nuk e vunë re këtë. Vetëm pas përfundimit të sezonit uji në Bodrum është fikur disa herë për disa orë. Bashkia hapi puse të reja dhe u dërgoi banorëve ujin e pijshëm në cisterna.

Shirat periodik tani nuk ngjallin shpresë – tashmë ka frikë të madhe për verën e ardhshme. Për faktin se popullsia e Bodrumit rritet gjatë sezonit të festave, do të duhet të sigurohet ujë, sipas komunës, të paktën një milion njerëz. Kryebashkiaku Ahmer Aras flet për përkeqësimin e situatës:

“Ne po përjetojmë mungesë uji të paprecedentë në historinë tonë për shkak të thatësirës.”

Mirbahatin Demir, një zëdhënës i organizatës mjedisore Mucep në Bodrum, pranon se mungesa e ujit ka qenë një problem në rajon për 30 vjet, por tani ka arritur “një nivel krejtësisht tjetër” për shkak të ndryshimeve klimatike dhe menaxhimit të dobët të ujit.

Situata në Bodrum është tregues i asaj që po ndodh në shumë pjesë të Turqisë. Përveç detit Egje, rajoni i Marmarasë është veçanërisht i prekur nga thatësira. Digat rreth Stambollit janë në nivele rekord të ulëta. Turqia vuante nga vapa ekstreme gjatë verës, me temperatura mbi normale deri në nëntor. Profesori i Meteorologjisë në Universitetin Teknik të Stambollit Baris Enol thotë:

“Thjetësira po vazhdon tash e një vit, po shkakton avullim të shtuar të ujit të tokës për shkak të vapës dhe kjo po e përkeqëson situatën. Nëse ky dimër është po aq i thatë sa ai i mëparshmi, do të jetë e vështirë të mbijetosh verën e vitit 2024. Problemi i vërtetë është se thatësirat pasojnë njëra-tjetrën. Kjo do të ketë një ndikim negativ edhe në hortikulturë.”

Sipas profesorit, media dhe qeveria “duhet të inkurajojnë vazhdimisht përdorimin e mençur të ujit dhe të japin informacionin përkatës, sepse në rastin e thatësirës, ​​kur ta ndjeni, do të jetë tepër vonë”.

Ai nuk ka iluzione dhe pret pak nga takimet politike siç është konferenca botërore e klimës COP28, e cila zhvillohet javën e ardhshme në Dubai. Ndryshimet klimatike janë kryesisht një çështje ekonomike dhe Turqia duhet gjithashtu të konvertojë dhe të përshtatë plotësisht prodhimin e saj me burimet e rinovueshme të energjisë.

Turqia ka nënshkruar Marrëveshjen e Parisit për Klimën dhe ka vendosur një objektiv për arritjen e ndikimit neto të klimës zero deri në vitin 2053. Vitin e kaluar, energjia diellore dhe e erës përbënin 16% të konsumit total të energjisë në vend dhe hidrocentralet rreth 20%.

Presidenti turk Erdogan ka vendosur vazhdimisht ndryshimin e klimës në rendin e ditës përballë ngjarjeve ekstreme. Megjithatë, qeveria është kritikuar për mbështetjen e projekteve të mëdha të ndërtimit dhe mbylljen e tokave. Kur ambientalistët protestuan në verë, për shembull, kundër prerjes së pyllit Akbelen për të ndërtuar një termocentral me linjit, presidenti e bëri të qartë se nuk donte të hiqte dorë nga qymyri. Aktivisti mjedisor Demir thotë: “Shpyllëzimi në Akbelen ka përkeqësuar mungesën e ujit në Bodrum.”

Sipas të dhënave zyrtare, vitin e kaluar në Bodrum janë përdorur rreth 18 milionë metër kub ujë. Sipas ekologut, rreth 9 milionë prej tyre u pompuan nga ujërat nëntokësore në Akbelen dhe tani janë humbur. Uji nga digat përdoret gjithashtu për të ftohur tre termocentrale me qymyr në zonë. Ata duhet të mbyllen dhe të zëvendësohen me energji diellore, thotë ai.

Një problem tjetër është konsumimi i tepërt i ujit nga pishinat dhe lëndinat private. Sipas komunës, ka rreth 30,000 pishina në Bodrum. Kryebashkiaku u kërkoi pronarëve që këtë dimër të mos i zbrazin, por të ripërdorin ujin e trajtuar. Megjithatë, komuna deri më tani ka shmangur marrjen e masave radikale.

Sipas aktivistit, fakti që po hapen vazhdimisht puse të reja është vetëm një zgjidhje e përkohshme dhe do ta përkeqësojë problemin në planin afatgjatë. Madje ka shqetësime se shterimi i tepërt i ujërave nëntokësore mund të çojë në kripësi në ujin e pijshëm.

Çështja e klimës është gjithashtu e rëndësishme për Greqinë. Siç raportoi botimi ynë, kushtet e thatësirës së butë deri në mesatare në tetor 2023 u regjistruan në 38% të territorit të Greqisë, raportoi shërbimi meteo.gr i Observatorit Kombëtar të Athinës. Thatësira në Maqedoninë qendrore dhe lindore dhe veçanërisht në rajonin e Thrakisë klasifikohet si mesatare dhe në disa vende si ekstreme. Thatësira e moderuar mbizotëroi në pjesë të Peloponezit qendror dhe lindor, Greqisë qendrore lindore (përfshirë Atikën), Evia qendrore dhe jugore dhe disa ishuj të Egjeut. Gjithashtu, kushte të moderuara thatësire janë vërejtur në disa zona të Maqedonisë qendrore dhe perëndimore.

Source link