Kolonializmi nuk mbaroi kurrë në Britani

Ne diskutojmë rastin e trajtimit të Mermerëve të Partenonit nga qeveria britanike, kryesisht në nivelin e sjelljes së papërshtatshme të kryeministrit britanik ndaj homologut të tij grek.

Megjithatë, ne nuk thellohemi në thelbin e problemit. Dhe nuk është vetëm fakti se Britania po tregohet e padrejtë me Greqinë ose nuk njeh detyrimin për të kthyer antikitetet në vendin e origjinës. Thelbi i problemit është se kolonializmi në Britani nuk mbaroi kurrë.

Në fund të fundit, sekuestrimi i mermerëve të Partenonit, që britanikët përpiqen me këmbëngulje t’i paraqesin si një marrëveshje ligjore për atë kohë midis Lordit Elgin dhe autoriteteve osmane, ishte pjesë e një logjike të tillë koloniale.

Jemi mësuar të admirojmë muzetë e mëdhenj në kryeqytetet evropiane, Paris, Berlin dhe Londër, dhe harrojmë se kur dhe si janë ndërtuar. Ne harrojmë se ka qenë një kohë kur kolonialistët evropianë jo vetëm pushtuan territoret e botës ose i vinin nën kontrollin e tyre, por edhe mblodhën domosdoshmërisht të gjitha llojet e trofeve që përfaqësonin kulturën e territoreve të pushtuara.

Më pas ata pretenduan se po e bënin këtë për të përhapur njohuri, por në realitet ishte gjithashtu një mënyrë për të konfirmuar se “të bardhët” tani ishin dominues mbi “vendasit”. Koleksionet e mëdha të antikave në këto muze janë në fakt monumente të kolonializmit, monumente të një epoke që përfshinte shumë praktika të dhunshme dhe mizore.

Zoti Elgin erdhi jo për të kolonizuar Athinën, por, në fakt, si përfaqësues i një fuqie të madhe koloniale, për të bërë një marrëveshje me përfaqësuesit e Perandorisë Osmane, e cila ishte në krizë, pikërisht sepse besonte se, si përfaqësues i ” bardhë” West, ai mund të mbledhë antikitete që do të ekspozohen në metropolin kolonial.

Duket se Perandoria Britanike nuk ekziston sot. Por logjika e perandorisë, kultura dhe perceptimi përkatës i realitetit ruhen. Ne e pamë këtë në një nga manifestimet e tij në mënyrën se si u trajtua Brexit. Ishte kryesisht një nostalgji konservatore për ditët kur Britania ishte një perandori e madhe dhe shpresa për të rifituar një pjesë të asaj madhështie. Ne e shohim këtë sot në këmbënguljen e Britanisë për të bërë marrëveshje me ish-kolonitë e saj për të dërguar njerëz që kërkojnë azil.

Kjo shpjegon pse sot ka kaq shumë kundërshtarë të kthimit të mermerëve të Partenonit. Kjo nuk është një frikë se Muzeu Britanik do të bëhet më pak i popullarizuar, por një frikë se do të bëhet një tjetër kujtesë simbolike se ditët e perandorisë kanë mbaruar.

Dhe kjo flet gjithashtu se si duhet të këmbëngulim në kërkesat tona. Nuk mjafton të themi se tani kemi një muze të mirë modern ku mund t’i vendosim. Gjëja kryesore është të tregohet se refuzimi i kthimit të monumenteve shkon paralelisht me refuzimin për të hequr qafe të kaluarën koloniale dhe krimet e saj. Gjithashtu na lejon të koordinohemi me të gjitha ato forca që duan që Britania të bëjë një hap përpara.

Source link