Zjarret në Greqi: 3.5 milionë hektarë janë djegur deri në themel në dhjetë vitet e fundit

Ekspertët shpjegojnë pse zjarret kanë përfshirë fjalë për fjalë kryeqytetin grek në vitet e fundit dhe tregojnë se çfarë duhet të ndryshojë.

Kriza klimatike, valë ekstreme të të nxehtit, zjarre në shkallë të gjerë pranë qyteteve të mëdha: çdo vit të ri, Greqia po përballet gjithnjë e më shumë me një rritje të numrit të zjarreve që e kthejnë fjalë për fjalë lagjen e kryeqytetit në një shkretëtirë dhe Athinën në një dukje të Dubait.

Sezoni i këtij viti i zjarreve është në ecje të plotë, numri i zonave të djegura tashmë i kalon ato të viteve të tjera dhe, sipas të dhënave të para, zjarri që nisi në Dervenochoria dhe arriti në Mandra dhe Megara të Atikës është një nga zjarret më të mëdha të dekadës për sa i përket sipërfaqeve të djegura.

Kështu, përkundër faktit se ekosistemet pyjore mesdhetare prej shumë vitesh po përballen me zjarre, problemi nuk zgjidhet, për pasojë, nga viti në vit, pasojat për mjedisin, shoqërinë dhe ekonominë bëhen më shkatërruese.

Botim cathimerini po përpiqet të analizojë gjurmët e zjarreve që kanë përfshirë vendin tonë gjatë 24 orëve të fundit, si dhe zjarret më të mëdha e më vdekjeprurëse të dekadës së fundit, që dogjën pothuajse 3.5 milionë hektarë (1.2 milionë hektarë).

Sipas të dhënave për zjarret që shpërthyen në Greqi gjatë 24 orëve të fundit, Neos Kouvaras dogjën 34.724 – 39.310 hektarë, Lutraki – 11.962 – 12.720 hektarë dhe Dervenochoria – 111.915 – 116.720 hektarë, ku u shkatërruan.

Zjarret në tre fronte kanë lënë më shumë se 158,000 hektarë tokë të djegur deri më tani, sipas Observatorit Evropian të Zjarrit.

Rreziku i shkretëtirëzimit
Ndërsa zjarri i nisur në Dervenochoria, sipas vlerësimeve më konservatore, ai renditet i 5-ti ndër zjarret më shkatërrues nga viti 2013 e deri më sot, dhe po të marrim parasysh vlerësimet më të larta, ka mundësi që të dalë në vendin e 3-të pas zjarreve në Evia, Olimpia e Lashtë dhe Mani, të cilat shpërthyen në 220.

Duke qenë se vendet në Dervenochoria dhe Paneio Oros u dogjën gjithashtu disa vite më parë, ekziston rreziku i ndalimit të ripyllëzimit dhe erozionit të tokës.

Sipas Ilias Tziritis, Koordinator i Veprimit për Zjarret e WWF, zjarri në fjalë kaloi nëpër zona që tashmë ishin në flakë në vitin 2016. E njëjta gjë ndodhi edhe me zjarrin e nisur në Kouvaras, pasi flakët arritën në pjesën e malit Paneos që u dogj në vitin 2017 (si dhe në vitin 2007), ndaj këto zona rrezikohen nga erozioni i tokës dhe ndalimi i plotë i restaurimit të bimësisë.

“Këta shembuj na tregojnë se vitet e fundit, në zonat afër pellgut të Atikës, kemi sipërfaqe pyjore që janë djegur dy dhe tre herë, duke krijuar kështu probleme të shumta në procesin e rikuperimit, pasi nga njëra anë gjurmët ekologjike janë rritur ndjeshëm, dhe nga ana tjetër këto zona janë më të prirura ndaj fenomeneve të përmbytjeve. – thotë zoti Tziritis. Dhe vëren se pylli i djegur, duke filluar nga Dervenochoria, do të jetë jashtëzakonisht i vështirë për t’u restauruar në mënyrë natyrale, ndërsa dihet se ripyllëzimi artificial është një praktikë shumë e shtrenjtë.

Përveç kësaj, rasti i zjarrit në Dervenochoria është i ndryshëm nga zjarri që shpërtheu në malet e Geranisë në vitin 2021 dhe dogji 52,000 hektarë pyll të virgjër. Zona që u dogj atëherë ishte një pyll pishe i pjekur që nuk ishte djegur kurrë më parë si tani. Për këtë, zona e zjarrit të Dervenochoria është në rrezik shkretëtirëzimi, gjë që e shohim në zona që janë djegur vazhdimisht, saqë toka është gërryer në atë masë sa nuk mund të rikuperohet.– përfundon koordinatori i WWF për luftimin e zjarreve në pyje.

Lexoni gjithashtu: https://rua.gr/news/sobmn/56611-stefanos-tsumakas-v-pozharakh-vinovaty-zastrojshchiki-i-vetryanye-turbiny.html

Pse janë në rritje zjarret në Atikë?
Fatkeqësisht, shembulli i zjarreve në Kuvaras dhe Dervenochoria konfirmon se vitet e fundit gjithnjë e më shumë zjarre ndodhin më afër zhvillimit urban të kryeqytetit. Sipas Palaiologos Palaiologos, Profesor i Asociuar i Pyjeve dhe Menaxhimit të Natyrës në Universitetin Bujqësor të Athinës në fushën e mbrojtjes së pyjeve, rritja e numrit të zjarreve në Atikë vitet e fundit është për shkak të një sërë faktorësh.

Drejtoritë pyjore gjatë gjithë këtyre viteve nuk kanë kryer rrallimet e nevojshme në zonat pyjore që zjarri të mos përhapet kaq shpejt.

“Një nga faktorët e përhapjes së zjarreve kaq të mëdha është lloji i bimësisë në Atikë, pasi gjatë mbjelljes masive të pemëve që është bërë që nga viti 1960, në shumë vendbanime u mbollën pisha. Një faktor tjetër është se gjatë gjithë këtyre viteve drejtoritë e pylltarisë nuk kanë kryer rrallimet e nevojshme në zonat pyjore, në mënyrë që nga njëra anë, zjarri nuk u përhap aq shpejt dhe nuk u përhap aq shpejt. largohen siç pritej, palët përgjegjëse”, thotë zoti Paleologou, duke theksuar se e gjithë kjo kontribuon në përhapjen e zjarreve në përmasa të mëdha (sipërfaqja e të cilave kalon 110 mijë hektarë), të cilët nuk mund të shuhen as me ndihmën e avionëve.

3,482,819 hektarë tokë të djegur

Në të njëjtën kohë, numri i tokave të djegura në Greqi gjatë 10 viteve të fundit na kujton tragjeditë që kanë ndodhur në vendin tonë. Në veçanti, gjithsej 3,482,819 hektarë janë djegur nga viti 2013 deri në vitin 2022, ndërsa 10,497,964 hektarë, 4,248,375 hektarë, janë djegur që nga viti 2000. Në periudhën 2000-2021 ka ndodhur në Greqi 980 zjarre të mëdha që dogjën mbi 500 hektarë pyje dhe pyje secila. Një nga zjarret më të mëdha në historinë e vendit tonë ishin zjarret në Peloponez në vitin 2007, ku humbën jetën 84 persona dhe dogjën më shumë se një milion e gjysmë hektarë tokë.

Dhjetë zjarret më shkatërruese

1. Vendi i parë – zjarri më i madh gjatë 10 viteve të fundit (dhe të paktën që nga fillimi i shekullit) ka pasur në në veri të Evisëku digjej më shumë gjysmë milioni hektarë.
2. Në të dytën zjarr në Olimpia e lashtëku u dogjën 150 mijë hektarë
3. Zjarr në Mani Lindorku u dogjën 101 mijë hektarë tokë, renditet e treta.
4. Në vendin e katërt – zjarri në Dervenochori,
5. në të pestën – Zjarri i vitit 2021 në Viliya, e cila filloi në mes të gushtit dhe dogji një pjesë të madhe të malit Pateras. Një pjesë e tokës së djegur të mbetur nga ai zjarr tani është rindezur nga zjarri. në Dervenochoria dy vjet më vonë.
6. Vendi i gjashtë zë një zjarr në rrethet veriore të Athinës – i njohur si zjarri në Varibobi– si rezultat i së cilës u dogj pjesa më e madhe e Atikës veriore, si dhe zona të zotërimeve të dikurshme mbretërore të Tatës.
7. Në vendin e shtatë zjarr në malet e Geranisë, një nga zjarret më të mëdha të pyjeve të regjistruara ndonjëherë në Greqi, si rezultat i të cilit më shumë se 70 mijë hektarë tokë u shndërruan në hi.
8. Në të tetën zjarri që ra në Kinet në vitin 2018 dhe u përhap shpejt për shkak të erërave të forta. Pastaj ana jugore e Geranisë u dogj dhe ajo veriore tre vjet më vonë.
9. E fundit zjarr i madh dekada është zjarr në Zgjidhni në 2016kur më shumë se pesëdhjetë mijë hektarë tokë u dogj deri në tokë, gjë që çoi në shkatërrimin e një pjese të madhe të ishullit. Ky zjarr është renditur në vendin e nëntë.
10. Vendi i dhjetë është Zjarri tragjik në Mat. Ky zjarr i ndodhur në vitin 2018, mbetet një kategori më vete sepse, megjithëse zjarri u dogj zonë relativisht e vogëlnjë zjarr shkatërrues që nisi në Penteli dhe u zhvendos në lindje me shpejtësi të madhe, shkaktoi vdekjen e 103 personave.

Evia: Zjarri i Dekadës

Zjarr në Evia nuk është vetëm zjarri më i madh për sa i përket sipërfaqes së djegur, por edhe zjarri me ndikimin më të madh social deri më sot. Ironia është se kur zjarri u përhap në Evia, erërat nuk ishin aq të forta sa, për shembull, në Mat. Zjarri në Evia nuk është vetëm zjarri më i madh për sa i përket sipërfaqes së djegur, por edhe zjarri që ka pasur ndikimin më të madh social deri më sot.

“Arsyeja që zjarri në Evia u përhap nga njëri skaj i ishullit në tjetrin, duke djegur 518.810 hektarë në rrugën e tij, ishin kushtet ekstreme të thatësirës në rajon. Kishte shumë lëndë djegëse të tharë në tokë dhe për këtë arsye zjarrfikësit nuk mundën ta frenonin zjarrin. Përveç kësaj, afrimi në vendin e zjarrit ishte i vështirë për shkak të vendndodhjes së zjarrit dhe nuk krijoi ndihmë ndaj zjarrit”.– thotë “K” z. Paleologu, duke vënë në dukje se duhet pranuar se në disa vende zjarri është shuar, por, për fat të keq, humbjet e hapësirave të gjelbra dhe pronës kanë qenë të mëdha.

Mati: Një tragjedi kombëtare
Nga ana tjetër, në rastin e tragjedisë në Mat, ishte e kundërta: rrëmbimet e erës ishin shumë të forta dhe në atë kohë u vërejt një fenomen i rrallë – një erë e fortë perëndimore. “Në Atikë jemi mësuar me erërat e veriut, ndaj jo vetëm që erërat perëndimore janë të rralla, por kanë zënë në befasi zjarrfikësit”. thotë Paleologou.

Megjithatë, përveç erës, ka pasur edhe një kombinim të shumë faktorëve të pafavorshëm. Fillimisht, e gjithë forca e zjarrit ishte në Megarë duke u përpjekur për të shuar zjarrin atje dhe për pasojë zjarrit në Mat nuk iu kushtua vëmendja e duhur. Gjithashtu, Mati, siç e njohim sot, ka ndryshuar shumë që nga viti 1950. në një pemë tjetër, duke shkaktuar tragjedi të paparë njerëzore në vetëm 1.5 orë. – shpjegon profesori.

Nevojë për një plan të ri
Ekspertët këmbëngulin në nevojën e krijimit të një sistemi të ri për menaxhimin e zjarreve në pyje dhe në zonat rurale, si në nivelin e parandalimit ashtu edhe në atë të shuarjes, i cili duhet të kontrollohet më shumë nga një organ i vetëm për të garantuar efektivitetin e menaxhimit të mbrojtjes së pyjeve.

Në të njëjtën kohë, nisur nga ndikimi i krizës klimatike në ekosistemet pyjore, po shtohen thirrjet për rishikimin e strukturës së modelit të ruajtjes së pyjeve, duke theksuar se aktivizimi i numrit europian 112 ishte një mjet i rëndësishëm pas tragjedisë në Mat, por i pamjaftueshëm dhe sigurisht i padobishëm për parandalimin e zjarreve.

“Fatkeqësisht çdo vit shohim që historia përsëritet.. Zjarret po djegin natyrën në zonat që janë një frymë larg Athinës. Rreziku i një tjetër zjarri në përmasa të mëdha pranë kryeqytetit është i qartë dhe nga ana tjetër, bashkitë kritike në zemër të sezonit të zjarreve duket se nuk janë gati. Fatkeqësisht, as krijimi i një ministrie të re dhe as aktivizimi i një numri njerëzish nuk mjafton për të ndalur zjarre kaq të mëdha. Është e nevojshme të ndërhyhet në punën e pyjeve dhe të ndryshohet menjëherë strategjia dhe planifikimi për parandalimin dhe shuarjen e zjarreve”.– përfundon Palaiologu.

Source link